Interview met Frank Karsten over het falen van de democratie

Door Synthese

14 maart 2012

Democratie leidt aan dezelfde kwalen als socialisme.

In februari 2012 had Synthese,  het politicologenblad van de Universiteit van Amsterdam, een interview met Frank Karsten, co-auteur van De Democratie Voorbij. Hieronder de vragen en antwoorden. Vanwege ruimtebeperkingen is van onderstaande een ingekorte versie gepubliceerd in Synthese.

Vraag 1 : Waarom een alternatief voor democratie? Is er iets mis met democratie dan?

Democratie wordt gelijkgesteld met vrede, welvaart, tolerantie, saamhorigheid en vrijheid maar brengt juist onvrede, maatschappelijke spanningen, steeds hogere belastingen en schulden, en minder economische en persoonlijke vrijheid. Dat komt omdat democratie een vorm van collectivisme is, het is socialisme via de achterdeur. Het idee erachter is dat in principe elke individuele beslissing een collectieve beslissing kan worden en dat besluit wordt dan de norm, one-size-fits all. Hoe we ons verzekeren, hoe onderwijs gegeven moet worden, hoe de zorg geregeld moet worden, wie waar mag wonen, hoe hoog lonen moeten zijn, wie welk beroep mag uitoefenen, waar gerookt mag worden etc. In principe is geen enkele individuele vrijheid veilig voor democratie.

In een democratie is het gelegitimeerd dat mensen kunnen leven op kosten van anderen. Groepen proberen anderen te plunderen en te knechten via de stembus. En aangezien het aantal het doorslaggevende argument is in een democratie probeert iedereen een zo groot mogelijk leger van stemmers op de been te brengen. Winner takes all.

Bovendien leidt het tot korte-termijn politiek omdat politici schulden kunnen maken waarvan ze weten dat hun opvolgers die moeten terugbetalen. Vrijwel elke democratisch land heeft last van enorme schulden. En gemiddeld zijn in de democratische landen de belastingen gestegen van 10% van het BNP in 1910 naar rond 50% in 2010. Omdat iedereen alles op de grote rekening probeert te zetten.
 

Vraag 2: Komt het falen van de democratie door de overheid of door het gebrek aan politieke interesse van de bevolking?

Dat democratie faalt is niet zozeer het gevolg van verkeerde politici of van desinteresse bij burgers. Democratie leidt aan dezelfde kwalen als socialisme omdat ook bij democratie het individu ondergeschikt is gemaakt aan het collectief. Dat leidt tot onvrijheid, bureaucratie, monopolisme, middelmatigheid, parasitisme, centralisatie en economische stagnatie.

Het systeem regeert. Als politicus in een democratie moet je allerlei onrealistische zaken beloven om aan de macht te komen. En als je aan de macht bent heb je een natuurlijke impuls om de burger te plunderen (meestal stiekem via onzichtbare belastingen), lobbygroepen te bevoordelen en de staatsschulden te vergroten. Als kiezer heb je een logische impuls om jouw persoonlijke doelen tot gemeenschappelijke doelen te maken en zo op andermans kosten te leven.

Vraag 3: Er zijn verschillende vormen van democratie. Zo geeft u bijvoorbeeld aan dat Zwitserland met zijn gedecentraliseerde democratie een betere regeringsvorm is dan de Nederlandse parlementaire democratie. Is er een democratische vorm waarin u zich kunt vinden, of ziet u het liefst democratie helemaal verdwijnen?

Ik wil sowieso niemand zijn democratie misgunnen, dus het hoeft niet van de wereld te verdwijnen. Mensen moeten zelf kunnen bepalen onder welke vorm van voor bestuur ze leven. democratie, kapitalisme, socialisme, dictatuur of monarchie. Ik heb als libertariër geen dwingend plan voor de samenleving. Maar inderdaad, een gedecentraliseerde vorm van democratie is beter dan een gecentraliseerde omdat er dan concurrentie is tussen democratische eenheden.
 
Vraag 4: Hoe zou het libertarische alternatief voor democratie eruit zien?

Het alternatief is decentralisatie van bestuur richting individu, wijk, stad, streek en provincie. Waarbij gebieden zich deels of geheel kunnen afscheiden om een eigen bestuur te vormen. Waarbij mensen elke dag kunnen stemmen met hun voeten in plaats van vierjaarlijks met het potlood.

Daardoor ontstaat een markt voor bestuur waarin burgers makkelijk kunnen shoppen voor het beste bestuur omdat de eenheden relatief klein zijn. Waarbij niet alles meer landelijk en uniform is geregeld zoals nu het geval is bij onderwijs, huisvesting, werk, belasting, gezondheidszorg etc. Waarbij Friesland bv een ander BTW tarief of sociaal stelsel kan hebben dan Gelderland en regels kan instellen om bewoners en bedrijven te lokken. Bestuurders zullen zich beter gedragen als ze weten dat hun burgers makkelijk kunnen verhuizen naar aantrekkelijkere gebieden.

Vraag 5. Als er zoveel mis is met democratie waarom geloven zoveel mensen er dan in?

Het geloof in democratie is ons met de paplepel ingegoten via onderwijs, de media en de politiek. Bovendien denken mensen dat het enige alternatief dictatuur is, zonder te beseffen dat nu de democratie buitengewoon veel facetten van hun leven dicteert.