8 oktober 2003
Extreem wil in mijn ogen zeggen dat het doel alle middelen heiligt, en dat geweld tegen personen en eigendommen geoorloofd zou zijn om het "heilige" doel te bereiken. Zo schaar ik dierenactivisten die een boerengezin fysiek bedreigen onder extreem links, en vreemdelingenhaters die een asielzoekerscentrum aanvallen onder extreem rechts. Als je het begrip iets oprekt, dan kun je ook de sympathisanten of goedpraters van dergelijke gewelddadige acties of van regeringen die dergelijke daden plegen onder 'extreem' scharen. Kortom: Extreem links of -rechts zijn diegenen die het gebruik van geweld om hun politieke doelen te bereiken niet schuwen of daar geen afstand van nemen.
Libertarisme wijst geweldsinitiatie af, en wijst daarom vanzelfsprekend ook geweld ten behoeve van politieke doeleinden af. Dat geldt voor geweld door individuen gepleegd, maar ook geweld door overheden gepleegd om bepaalde politieke doelen te bereiken. Libertarisme keurt wel geweld goed dat gepleegd wordt uit verdediging tegen ander geweld. Zo mag een huiseigenaar een inbreker met geweld uitschakelen en mag een land zich militair verdedigen tegen een invasie.
Is het libertarisme rechts? (of links?)
Dat tegenstanders van "progressief" beleid worden uitgemaakt voor extreemrechts is iets wat we de laatste decennia vaak hebben gezien. Helaas was dat in de meeste gevallen voldoende voor gematigde krachten om in het defensief te treden. Voor "progressieve" mensen was het daarom een slecht maar zeer probaat 'argument'.
De links-rechts verdeling past eigenlijk helemaal niet goed bij libertariers. Libertariërs hebben veel meer gevoel bij een verdeling op een schaal van autoritair-libertair. Deze schaal loopt dwars door de klassieke links-rechts verdeling heen. Zo wordt het ene uiterste gevuld door Marxisten (links) en fascisten (rechts) en het andere uiterste gevuld door klassiek-liberalen (rechts) en anarchisten (links). Libertariers huldigen dan ook standpunten die als erg "links" gelden, en standpunten die als erg "rechts" gelden.
Libertariërs zijn voorstander van vrije meningsuiting, een vrije markt, vrijheid van associatie, vrijheid wat betreft euthanasie en prostitutie. Extreemrechts is traditioneel tegen de vrije markt (het kapitalisme), tegen drugsgebruik e.d. Politiek links is rabiaat tegenstander van de vrije markt, de vrije besteding van het eigen geld, en de vrijheid om naar eigen keuze om te gaan met anderen (vrijheid van associatie). Libertarisme gaat dus slecht samen met elk van hen.
Waarom heeft het libertarisme dan een "rechts" imago?
Het antwoord kan gevonden worden in een belangrijke factor: Veel autoritaire krachten van de laatste 20, 30 jaar worden traditioneel 'links' ingedeeld. De verbieders, de politiek-correcte media, veel beleidsambtenaren kun je onder de "progressieven" rekenen. Aangezien libertariërs zich verzetten tegen een regelende, betuttelende en dwingende overheid verzetten libertariërs zich bijna vanzelfsprekend ook tegen het "progressieve" establishment.
"Rechtse" clubs zullen zich ook tegen dit progressieve establishment verzetten, en hierdoor vinden libertariërs en (autoritair) rechtsen elkaar tijdelijk. Zodra de autoritair rechtsen echter zelf in het pluche zitten (wat ze volgens mij nastreven) en zelf subsidies gaan opstrijken zullen ze in libertariers een even fel tegenstander vinden, en zouden libertariërs evengoed met "linkse" clubs kunnen meestrijden.
Wat meespeelt is dat het libertarisme voor een volledig vrije markt pleit, wat in de ogen van "progressief" Nederland een uiterst rechts standpunt is. Libertariers vinden het echter niet progressief om de weldoener uit te hangen op andermans kosten. Libertariers vinden het veel progressiever als een ieder weldoener wordt met zijn eigen middelen.
Ook zijn libertariërs voor een volledige vrijheid van meningsuiting. Veel "verboden" meningen zijn in Nederland "rechtse" meningen. Het is daarom niet verwonderlijk dat libertariërs juist op dat gebied met "rechtse" clubs op een lijn zitten. Die "rechtse" clubs vinden echter in ons felle tegenstanders als ze pleiten voor een verbod van "linkse" of islamitische meningen.
In elk geval zijn sommige conservatief- of autoritair-rechtse clubs nogal gecharmeerd van libertarische sites, gezien de webverwijzingen naar ons via hun sites. Dat kan natuurlijk nooit kwaad, bezoekers aan die sites kunnen hierdoor immers zien dat er nog meer alternatieven bestaan voor de huidige "progressieve" leiders dan een autoritair-rechts alternatief. Sommige van die bezoekers zullen dan ook zien dat er een libertair, vrijheidslievend alternatief bestaat. Laat die rechtse organisaties dus flink veel libertarische links neerzetten opdat individuen hun vrijheid kunnen herwinnen!
Ik raad een ieder ook aan om eens de test op political compass te doen om te kijken waar ze politiek echt staan.
Niek Holtzappel
Gerelateerde link:
- Homepage Niek Holtzappel
- Aschwin de Wolf: Libertarisme Extreem rechts?
- De maakbare samenleving is een totalitaire samenleving
