Noten

Door Sjef Roark

16 augustus 2003

[1]
"Individu" betekent "een enkel persoon". In het individualistische tijdperk wordt elk enkel persoon op zichzelf teruggeworpen als ondeelbaar wezen, dat ook geen deel uitmaakt van een of ander groter op zichzelf staand geheel. "De Mensheid" is bijvoorbeeld wel groter dan een enkel persoon, maar geen op zichzelf staand geheel.

[2]
In navolging van Jan Vis van de Vrijdenkersbeweging spreek ik van "de individu" in plaats van "het individu" omdat "de individu" meer het op zichzelf staande idee van het concept benadrukt, zoals bij het verschil tussen "het idee" en "de idee".

[3]
Zie "Aanzet tot een waardevolle levensmethodologie" door Jan Smid, Postgiro drukkerij, 1983.

[4]
Zoals gesteld door Paul Goodman, zie "Kritischer Pragmatismus, Zur Soziologie Paul Goodmans" door Stefan Blankertz, Verlag Büchse der Pandora, Wetzlar, 1983.

[5]
"De Weg van Wijheid naar Vrijheid", ongepubliceerd boek, geschreven door Henry Sturman en Sjef Roark.

[6]
"Het Soevereine Ik" is een boek geschreven door Anton Constandse; Soeverein betekend alleenheersend. Het Ik is dan alleenheersend over zichzelf. Meulenhof Nederland b.v., Amsterdam, 1983.

[7]
Ayn Rand, "The Virtue of Selfishness", New American Library (Penguin Books USA Inc.), New York, 1961.

[8]
Daarmee doel ik op het werkelijke consequente liberalisme, in tegenstelling tot populistische stromingen die schuil gaan onder de naam liberalisme. Vaak wordt er gezegd dat de Nederlandse maatschappij in de 19e eeuw werkelijk liberaal was. Maar er was toen ook veel armoede. Hoewel de maatschappij toen niet werkelijk liberaal was, kwam ze wel een eind in de goede richting. Door het liberale klimaat kwam de industriële revolutie op gang. Er was weliswaar armoede onder de arbeiders, maar toch bleven er mensen van het platteland naar de steden verhuizen om in fabrieken te gaan werken. Kennelijk was hun nieuwe staat van armoede toch nog een verbetering ten opzichte van de armoede die ze daarvoor hadden. Een belangrijke eigenschap van de vrije markt is dat de vooruitgang niet alleen afhangt van de vrijheid die mensen hebben om met elkaar te handelen, maar ook van de hoeveelheid vergaard kapitaal. Pas wanneer mensen, buiten wat nodig is voor dagelijkse behoeftevoorziening, voldoende middelen over hebben om aan te wenden voor investeringen, dan kan de welvaart toenemen en de armoede daarmee afnemen. Dit proces kost de nodige tijd. Er was destijds geen buitenlands kapitaal voorhanden om dit proces te versnellen, zoals we nu zien in Zuidoost Azië.

[9]
David Friedman, "The Machinery of Freedom", 2nd ed., La Salle: Open Court Publishing Company, 1989, blz. 85.

[10]
Murray Rothbard, "Power and Market", 2nd ed., Kansas: Sheed Andrews and McMeel, Inc., 1977, blz. 200.

[11]
De politieke mening van Karl Marx.

[12]
"Betalen is voor de Dommen" - Flip de Kam, Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, 1983.

[13]
Virtual Reality presenteert de gebruiker een drie-dimensionale wereld waar de gebruiker zelf midden in staat, en ook in kan bewegen. Zelfs bijpassende bewegingen en druk-op-de-huid kunnen worden nagebootst, zodat men zich als het ware in een andere "werkelijkheid" begeeft waarin alles mogelijk is.

[14]
Indien een familielid de moord pleegt om de levensverzekering te kunnen ontvangen, dan is dat in dit systeem niet slim. De verzekeringsmaatschappij zal immers juist onderzoeken of de ontvangers van het uit te keren bedrag niet de daders zijn.

[15]
Dit stelsel noemt men wel Sociocratie. "Sociocracy; the organization of decisionmaking", 1981, written by Dr Ing. G. Endenburg.

Eindnoot

De kritische lezer vraagt zich nu af wat voor eigendomsrecht er uit mijn gedachtenkronkels is ontsproten. Eigendomsrecht is iets heel anders dan het "bezitsrecht", dat de overheid wel eens toepast. Onder eigendom versta ik niet dat de overheid bepaalt dat iemand ineens een bepaald bezit krijgt toegewezen, maar ik zie eigendom meer in de betekenis van "de eigendom" (de vruchten van je arbeid) of eigendom dat je verkrijgt door verdeling of cadeautjes. Eigendom is dan datgene dat eigen is, dus behoort tot het ik. Eigendom in deze zin is te herleiden tot een mogelijkheid om 'de vrijheid om te doen wat ik wil' te kunnen definiëren. Dit streven naar vrijheid komt daarbij voort uit de idee dat het geluk van de individu het beste tot zijn recht komt indien hij kan handelen naar eigen inzicht, en daarbij de idee dat het individuele geluk een doel op zich is.

Als iemand het eigendomsrecht op mijn lichaam aantast, schaadt dat mijn vrijheid om met dat lichaam te doen en te laten wat ik wil. Voor vrijheid is het dus nodig dat ieder een eigen lichaam heeft. Mijn lichaam neemt naast ruimte ook tijd in. Mijn energie komt voort uit mijn lichaam. Mijn tijd en energie horen dus bij dat eigendomsrecht op mijn lichaam. Met dat eigendomsrecht bedoel ik dan dat mijn lichaam, mijn tijd en mijn energie behoren tot het ik. Als ik uit eigen grondstoffen (waarop ik zo terugkom) iets maak met mijn tijd en energie, dan hoort hetgeen ik heb gemaakt ook bij mij. Het bestaat dan namelijk uit mijn grondstoffen, mijn tijd en mijn energie. Eigendom is alleen maar werkelijk eigendom als ik ermee mag doen wat ik wil. Mijn eigendom mag ik dus ruilen tegen dat van anderen, als die anderen dat ook willen. Mijn tijd en energie mag ik dus ruilen tegen spullen van anderen. Deze spullen kunnen ook muntjes zijn. Ik ruil dan mijn eigendom (tijd en energie) tegen andermans eigendom (muntjes), en wordt eigenaar van zijn eigendom (bijvoorbeeld geld). Dit eigendom (geld) kan ik weer tegen spullen ruilen die dan ook mijn eigendom worden. Deze spullen zijn de vruchten van mijn arbeid.

Naast het lichaam hebben wij mensen nog andere vrijheidsbehoeften. Wij willen voedsel produceren, en TV uitzendingen. Om daar vrijheid in te hebben, is het eigendom op land en frequenties de methode daartoe. Land is een schaars goed: Als alle individuen de vrijheid willen om met AL het land te doen en te laten wat zij elk willen, dan botsen die wensen met elkaar. Zodoende zou dan niemand de werkelijke vrijheid kunnen hebben om met land te kunnen doen wat hij wil. Als jij bijvoorbeeld ergens een huisje bouwt mag een ander het weer afbreken, in de fik steken, of er zelf in gaan wonen. Als je ergens plantjes zaait mag een ander die vertrappen, omspitten, opeten, of er iets anders overeen zaaien. Als je alleen wilt zijn mogen de anderen om je heen komen zitten. Als je wilt praten met iemand mogen anderen er doorheen praten. Je zou dan nooit op een bepaald stuk grond kunnen doen wat je echt zelf wilt, en er zou dus haast geen vrijheid meer over blijven (want je bent immers vrijwel altijd op een stuk grond).

Het lijkt mij logisch dat grond oorspronkelijk van niemand was, en dat grond kan worden aangewend voor gebruik, zodat andere eigendomsrechten op of met behulp van grond mogelijk worden. In feite komt al het materiële eigendom uiteindelijk voort uit de grond. Zonder eigendomsmogelijkheden op grond zijn eigendomsrechten op grondstoffen daarom onmogelijk, en zijn alle andere materiële eigendomsmogelijkheden dus ook onmogelijk. Want als je iets maakt uit grondstoffen die niet van jou zijn dan is het resultaat immers nog steeds niet van jou. Als ik bijvoorbeeld een blokkentoren maak met jouw blokkendoos, dan blijven het jou blokken. Jij mag dus de blokkentoren omgooien, of er iets anders van maken. Zo ook als ik iets maak uit grondstoffen die niet van mij zijn: dan geldt dat iedereen die grondstoffen mag pakken, want ze zijn van niemand. Als ik dus een toren maak uit grondstoffen die van niemand zijn, mag iedereen die toren omgooien. Zonder landeigendom is dus alle materiële eigendom onmogelijk.

Je kunt dan ook geen rechten hebben op de materiële vruchten van je arbeid, en kan dan niet beschikken over de materiële gevolgen van je tijd en energie. In de materiële werkelijkheid gaat je individuele vrijheid dan ten onder in het collectieve bezit. Het streven naar vrijheid, de toestand dat mensen naar eigen inzicht kunnen leven, vereist dus de verdeling van individueel eigendom op grond.

Ter wille van de vrijheid is eigendomsverdeling op grond nodig. Ik kan drie manieren bedenken waarop die tot stand kan komen:
  1. door homesteading (dat betekent dat je grondeigendom mag hebben omdat je de grond ergens voor in gebruik hebt genomen terwijl een ander dat nog niet had gedaan)
  2. door verdeling of
  3. door veiling van grond.
Als bijvoorbeeld verschillende mensen hetzelfde stuk land in gebruik willen nemen, of juist willen gebruiken als natuurpark, dan hebben zij allemaal evenveel rechten. De individuen, bedrijven en organisaties kunnen dan de betreffende grond onderling verdelen of onderling veilen (waarbij de opbrengst dan weer in gelijke delen wordt verdeeld). Ook grondstofmijnen kunnen op dergelijke wijze worden verdeeld.

Zo ook voor de etherfrequenties. Ter wille van de vrijheid is het niet gunstig als iedereen door elkaar mag zenden, want dat beperkt de vrijheid van uitzending. Je wordt dan gehinderd in je vrije meningsuiting, doordat Jan en alleman er doorheen zit uit te zenden. Door homesteading, verdeling of veiling kan een eigendomsverdeling tot stand komen. Indien er ruzie ontstaat hoe er verdeeld dan wel geveild gaat worden, kan men in een veiling bieden voor welke methode wordt gebruikt (die opbrengst wordt dan ook weer in gelijke delen verdeeld).

Over de auteur

Sjef Roark is het pseudoniem van de schrijver van "Politiek Speelt Geen Rol in het ik-tijdperk". De achternaam Roark verwijst naar de architect Howard Roark in het boek van Ayn Rand The Fountainhead

Home Over ons Auteurs Archief Quotes
MeerVrijheid
webmaster@meervrijheid.nl