5 juni 2003
Verstoppen strafrechtketen?
Allereerst werd een argument voor legalisering ontkracht: het zou de strafrechtketen verstoppen. Elsevier stelt botweg dat dit niet waar is, overigens zonder het ook te beargumenteren. En als Elsevier gelijk zou hebben, dan is een argument voor legalisering ontkracht, maar dat is natuurlijk nog geen argument om tegen legalisering te zijn. Als de huidige cannabisproductie- en consumptie strafrechttechnisch neutraal is, dient de beslissing voor of tegen legalisering slechts van andere zaken af te hangen. Elsevier schroomt echter niet die aan te dragen.
Drugstoerisme
Een argument tegen legalisering was dat het aantal drugstoeristen aanzienlijk zou toenemen, waardoor met name steden in de grensstreek een ernstig probleem zouden zijn. Elsevier heeft hierin mijns inziens ongelijk. Zouden op dit moment werkelijk potentiële drugstoeristen besluiten om niet naar Nederland te komen voor hun dosis cannabis omdat het hier nog officieel verboden is? Deze drugstoeristen komen hier omdat ze hun cannabis hier zo gemakkelijk kunnen krijgen. Ze kunnen het gewoon in de coffeeshop kopen, en als ze niet genoeg per shop kunnen kopen zijn er nog wel andere shops die wat bij kunnen leveren. En als ze wat contacten hebben met producenten, wat eigenlijk niet nodig is om voldoende te kopen, is er helemaal geen houden meer aan. Zou legalisering deze problemen werkelijk nog erger maken? Misschien worden de problemen juist minder, als cannabis gewoon in de winkel te koop zou zijn. Hoeveel sigarettenrokers veroorzaken overlast als zij hun zeer verslavende waar even bij het tankstation halen? Veel mensen zullen aangeven dat blowers niet het crème de la crème van de natie zijn, maar de kans dat zij ernstige overlast veroorzaken als ze gewoon, tegen betaling van ettelijke euro's, hun cannabis kunnen krijgen is wellicht lager dan wanneer zij het in schimmige coffeeshops moeten halen, of op de zwarte markt.
Georganiseerde misdaad en productie
Een ander argument van Elsevier is dat de productie van wiet door de georganiseerde criminaliteit plaatsvindt. Dat is nogal wiedes, de vraag is (blijkbaar) erg hoog, en productie is illegaal. Wie dan verwacht dat alleen eerlijke, keurige nette mensen gaan produceren moet niet op z'n neus kijken als dat niet het geval blijkt te zijn. Er zijn maar weinig legale producten - en ik wil hier alcohol, sigaretten, betonscharen, luchtbuksen etc. noemen - die door de georganiseerde criminaliteit, of zelfs maar door criminelen worden geproduceerd. Wie goed nadenkt, zal zelfs concluderen dat hoofdzakelijk illegale producten door hen worden geproduceerd. Elsevier lijkt hier eerder een argument voor legalisering van softdrugs (met name productie) aan te dragen, maar merkwaardig genoeg wordt het als tegenargument gepresenteerd. Waarschijnlijk is het wel zo dat coffeeshops de vraag naar softdrugs hebben vergroot, al kan ik dat niet met zekerheid zeggen. Dat de productie dan toeneemt is een effect van de vrije markt dat eenieder bekend is. Een vergelijking met de drooglegging in de VS is hier op z'n plaats.
Nederland exporteert op grote schaal cannabis
Elsevier draagt aan dat het overgrote deel van de productie van cannabis voor de export is bestemd. De hoeveelheid van 80% wordt, overigens zonder bronvermelding, genoemd.
Allereerst kunnen twijfels worden geplaatst bij het cijfer van 80%. Productie van cannabis is hier net zo illegaal als in de landen die genoemd worden (Groot-Brittannië, Duitsland, België, Frankrijk en de Scandinavische landen). Waarom zou productie in Nederland dan zoveel meer voor de hand liggen dan productie in de genoemde landen? Het vervoer is uiteraard ook risicodragend. Aangezien ik die 80% niet met feiten kan weerleggen, wil ik Elsevier hier het voordeel van de twijfel geven. Feitelijk wordt dit probleem veroorzaakt door een gebrek aan legalisatie in andere landen. Anders zou het ter plekke worden geproduceerd, en alleen in Nederland als het hier goedkoper kan. Een ernstig probleem is er dan in feite niet.
Het is de vraag in hoeverre Nederland verantwoordelijk is voor de export naar landen met behoeftige gebruikers. Legalisering zal de export misschien nog vergroten, maar het staat niet vast of die toename erg groot is. In feite is het niet ons probleem, maar die van andere landen.
Scheiding tussen softdrugs en criminele circuit is een illusie
Als illustratie wordt de (illegale) productie van cannabis, die in handen is van - per definitie - criminelen, genoemd. Bij het invoeren van het gedoogbeleid is inderdaad aangevoerd dat softdrugs, en hun gebruikers, uit de criminele sfeer zouden worden gehaald. Daarmee werd bedoeld dat cannabis niet betrokken zou worden van een dealer die ook in veel gemenere middelen handelt, maar in een semi-legale coffeeshop, waar alleen cannabis verhandeld zou worden. De vraag is of dat werkelijk een illusie is. Concrete onderzoeksgegevens ontbreken mij, de vraag is of Elsevier gegevens voor handen heeft die het tegendeel bewijzen. Zo Elsevier die al heeft, worden ze niet genoemd.
Op de website van Jellinek (verslavingszorg), wordt aangevoerd dat er geen enkel bewijs is dat cannabis aanzet tot zwaardere middelen (http://jellinek.lemonfactory.nl/matrix/popup.php?instanceName=drugs&middel=Cannabis&view=4). Het is dus te verwachten dat de handel in een coffeeshop, zo er geen zwaardere middelen worden verhandeld, de stap naar harddrugs niet vergroot, maar verkleint.
Cannabis is gevaarlijk, en kan leiden tot schizofrenie.
Onderzoek zal ongetwijfeld uitwijzen of dit gevaar reëel is. Elsevier noemt onderzoeken die dat uitwijzen, en ik heb persoonlijk geen redenen om daaraan te twijfelen.
Stel dat dit gevaar aanwezig is, is het dan niet aan de gebruiker om te bepalen of hij nog veilig in staat is cannabis te gebruiken? Er zijn veel meer zaken die gevaarlijk zijn die niet verboden zijn. Elsevier komt er later in het artikel op terug, en ik zal het verderop in dit artikel behandelen.
De keus ligt altijd bij de gebruiker, niet bij de wetgever. Tenminste, zolang de gebruiker een ander niet tot last is. Aangevoerd kan worden dat een schizofreen persoon z'n omgeving tot last kan zijn. Een blower is dat in principe niet, en dient dus ook niet aangepakt te worden. Als hij daadwerkelijk schizofreen wordt, is dat een zaak voor hem en de gezondheidszorg, die hier op socialistische leest is geschoeid, en waardoor iedereen aan zijn verzorging moet meebetalen. Het is beter om dat aan te pakken.
Overigens haalt Elsevier later in het artikel de voorzitter van het Landelijk Comité Drugspreventie aan, de arts Karel Gunning. Deze zegt (ik citeer): "Het wordt interessant als ouders van een schizofreen geworden drugsgebruiker een claim bij de regering neerleggen omdat die bekend had kunnen (cursivering is van de auteur van dit artikel) zijn met de relatie tussen cannabis en schizofrenie, maar de gebruikers niet heeft gewaarschuwd." Het is dus niet meer de tabaksfabrikant die wordt aangeklaagd omdat hij de (vrijwillige) gebruikers niet heeft gewaarschuwd, maar nu de overheid. Deze waakhond over alle burgers moet blijkbaar alle burgers voor de voeten lopen met waarschuwingen, en anders moeten ze geld van de burgers afnemen om deze arme, zielige, willoze gebruikers te betalen. Het is de vraag hoe de mensen het zullen vinden als ze ineens schadevergoeding moeten betalen aan iedereen die iets doms deed en niet door de overheid is gewaarschuwd. Indien Elsevier daarover een artikel zou publiceren zouden ze er ongetwijfeld faliekant tegen zijn.
Ik wil hierbij graag opmerken dat het allerminst zeker is dat Elsevier zelf achter dit citaat van Karel Gunning staat. Ze hebben het echter wel afgedrukt en niet weerlegd.
Een joint bevat veel meer kankerverwekkende stoffen dan een sigaret.
Er is geen reden om hieraan te twijfelen. Jellinek beweert, aldus Elsevier, dat het roken van een marihuanasigaret gelijk staat aan het roken van vier sigaretten. Hetgeen wel volledig legaal is om te roken.
Bovendien zijn er andere manier om cannabis te gebruiken. Het eten van spacecake veroorzaakt geen problemen met kankerverwekkende stoffen, en het gebruik van een waterpijp kan deze problemen aanzienlijk verminderen. Als de gebruiker liever een joint met een stevige hoeveelheid tabak draait, is dat zijn zaak.
Cannabis is wel degelijk verslavend
Of dit het geval is of niet, daarover is de wetenschap nog niet uit. Bovendien is dan altijd de mate van verslaving van belang. Ook hier weer: de gebruiker bepaalt of hij het risico wil nemen. Saillant detail hierbij is dat de huisarts gerust zeer verslavende slaap- en kalmeringsmiddelen mag voorschrijven, maar cannabis tot voor kort niet.
Cannabis stapelt zich op in het lichaam toxicologische verschijnselen kunnen optreden
Elsevier schrijft dit niet letterlijk, maar in concludeer dit uit het artikel. Ik heb geen redenen te twijfelen aan het feit dat THC (de werkzame stof in cannabis) zich opstapelt in het lichaam. Jellinek beweert hetzelfde (http://jellinek.lemonfactory.nl/vraagantw/vraagantw_question.php?a=getAnswers&q=23&s=Hasj). Elsevier noemt hierbij de risico's die een zware gebruiker loopt. Een lichte gebruiker, die bijvoorbeeld 1 keer in de maand blowt, stapelt in het lichaam niets op. Bij alles geldt dat teveel nooit goed is. De hoeveelheid die iemand wil gebruiken kan hij zelf bepalen. Het is volstrekt ongerechtvaardigd om de groep die met cannabis om te gaan te verbieden het te gebruiken, omdat een groep vrijwillig bepaalt 'teveel' te gebruiken. Ook hier weer, de gebruiker bepaalt.
Wiet/hash van tegenwoordig is bijzonder sterk, veel sterker dan jaren geleden
Dit bestrijd ik niet. Jellinek evenmin (http://jellinek.lemonfactory.nl/vraagantw/vraagantw_question.php?a=getAnswers&q=114&s=Hasj). Jellinek voert wel aan dat de gebruiker eenvoudig minder hash/wiet in z'n joint zal draaien, om toch hetzelfde effect te krijgen. Bier is ook niet zonder meer minder gevaarlijk dan whisky. Natuurlijk wel als men bierglazen vol whisky zou drinken.
Elsevier suggereert dat het onderscheid tussen soft- en harddrugs is verdwenen. Dat is natuurlijk maar zeer de vraag. Als illustratie wordt hier een vergelijking met hasholie gegeven, dat net zoveel THC bevat als Nederlandse hash. En hasholie is door de alwetende overheid verboden, omdat het een harddrug zou zijn. Dit is geen argument tegen de legalisatie van cannabis. Omdat de overheid een vergelijkbare stof heeft verboden, zou de rest ook verboden moeten zijn? Een kromme redenering…
We moeten de schoolgaande jeugd tegen zichzelf beschermen. Ze blowen zichzelf helemaal lam, en komen op school niet meer mee.
Elsevier geeft hier het advies (ik citeer): "Geef opgefokte managers een joint, laat hooligans een blowtje nemen, oorlogszuchtige generaals aan een plakje hash knabbelen, maar….". Hier noemt Elsevier een aantal categorieën mensen voor wie cannabisgebruik zelfs aanbevelenswaardig is, maar dit doet vreemd genoeg geen afbreuk aan hun stelling om het desondanks toch niet te legaliseren en dus te verbieden.
De vraag is of de zorg voor schoolgaande jeugd bij de overheid ligt, i.p.v. bij hun ouders. Of wellicht bij de school, die natuurlijk ook liever goede resultaten van hun leerlingen ziet. Zelfs al zou het eerste het geval zijn (de overheid moet waken over schoolgaande jeugd), dan is het waanzin om cannabis volledig te verbieden, i.p.v. het te reguleren en de schoolgaande jeugd ervan af te laten blijven. Het overgrote deel van Nederland is geen schoolgaande jeugd en zou dus volledig ten onrechte worden getroffen door deze maatregel.
Het gedoogbeleid is ongeloofwaardig, aan de ene kant is productie/handel verboden, aan de andere kant zijn coffeeshops waar het gekocht mag worden volledig legaal.
Dit zullen weinig mensen bestrijden, het is echter net zozeer een argument voor legalisering als tegen legalisering. Bij legalisering zou de productie/handel wel legaal zijn, bij volledig verbieden - dus ook geen gedoogbeleid - zouden de coffeeshops verboden zijn. Net als in Amerika, waar meer gebruikers zijn dan hier. Elsevier citeert in dit verband Peter Klerks, gemeenteraadslid voor de PvdA in Amsterdam. Het staat niet vast dat Elsevier de opvatting van Klerks, dat Amerika meer gebruikers telt dat Nederland, deelt, maar evenmin weerlegt Elsevier dit.
Amerika is uiteraard wel een goed voorbeeld. Cannabis is er streng verboden, zonder enig resultaat. Waarom Nederland die kant op moet gaan vermeldt Elsevier jammer genoeg niet.
Handel in cannabis zou onder rigide overheidscontrole moeten komen
Roel Kerssemakers van Jellinek is voor legalisering, maar dan onder heftige staatscontrole. Cannabis zou verkocht moeten worden in doosjes met waarschuwingen, er zou accijns geheven moeten worden en door deze (hoge) accijns zou het gebruik af moeten nemen.
Legalisering mag dus wel, zolang de overheid er maar flink aan verdient. Dit is zuivere hypocrisie. De overheid wil officieel gokverslaving tegengaan, maar heft wel enorme kansspelbelasting. Het tegengaan van autoverkeer door benzineaccijns heeft zo'n misdadige vormen aangenomen, dat de overheid het zich niet eens meer kan veroorloven als het autoverkeer drastisch zou afnemen.
Over het nut van waarschuwingen op pakjes/doosjes bestaat twijfel. Bovendien, gebruikers moeten zelf de beslissing nemen. Het staat eenieder natuurlijk vrij om een anticannabiscampagne te voeren, mits natuurlijk van zijn eigen geld.
Legalisering van cannabis leidt op termijn tot legalisering van harddrugs
Elsevier voert hier aan dat het onderscheid tussen soft- en harddrugs volkomen kunstmatig is. Dat is natuurlijk de vraag en zo het al zo zou zijn, is het dan nog de vraag waarom legalisering van cannabis automatisch leidt tot legalisering van crack en heroïne, om er maar een paar te noemen. Of het wenselijk is dat deze middelen worden gelegaliseerd is een heel andere vraag.
Legalisering stelt de zwakken in de samenleving bloot aan grote risico's
Ook elke 'zwakke in de samenleving' (ik heb persoonlijk nog nooit iemand zichzelf zo zien noemen) heeft een eigen vrije wil, en het recht om zelf te bepalen wat hij doet en welke risico's hij neemt. Het is ondoenlijk en zeer zeker onwenselijk om alle verleidingen waaraan deze 'zwakke' blootstaat te verbieden. Dit argument is in het verleden ook gebruikt om mensen bepaalde religies of sociale wetgeving op te dringen.
Elsevier beweert dat in achterstandwijken de coffeeshop de enige bron van vertier is, en die moet worden verboden. Kennelijk is de coffeeshop erin geslaagd waar talloze overheidsprogramma niet in zijn geslaagd: de bewoner van een achterstandswijk wat vertier bieden. Het is beter om dat probleem aan te pakken dan de coffeeshop te verbieden en de illusie te hebben dat deze bewoners van achterstandswijken dan maar stoppen met gebruiken.
Conclusie
Mijns inziens is Elsevier er beslist niet in geslaagd om te beargumenteren waarom een totaal verbod om cannabis wenselijk is, en de effecten waarop gehoopt wordt teweeg zal brengen. Dit nog afgezien van de morele kant van het verhaal: mag de overheid mensen verbieden iets te doen waar niemand last van heeft? Zoals ook het gebruik van sigaretten en alcohol, die volledig legaal zijn, edoch door de overheid worden gereguleerd. Elsevier vindt het overigens fout dat ook tegen deze middelen niet is opgetreden, zoals het zegt in de laatste paragraaf van het artikel. Elsevier lijkt hier een totalitaire staat voor te staan.
Elsevier heeft overigens nog een aantal zaken niet of nauwelijks genoemd. Zo is de productie van cannabis tamelijk eenvoudig, en een volledig verbod zal er toe leiden dat de gebruiker het dan maar zelf gaat maken met enkele plantjes op zolder. Bovendien zullen de criminele bendes die het nu produceren ongetwijfeld niet aarzelen het dan maar te importeren uit landen waar productie wel plaatsvindt.
Elsevier wordt doorgaans met de VVD geassocieerd. In dit artikel lijkt het meer weg te hebben van een weekblad dat SP-gedachtengoed voorstaat. Zorg voor arme, zielige zwakkeren in de samenleving, een overheid die wel weet wat goed voor u is en slechte zaken gewoon stomweg verbieden, dan komt het vanzelf wel goed. En als u het er niet mee eens bent dan wordt u gewoon gedwongen de keuzes te maken die goed voor u zijn. Denk vooral niet dat u zelf weet wat goed voor u is, de overheid (en Elsevier) weten het natuurlijk beter!