Les krijgen van Ronald McDonald

Door Redactie

3 juni 2003

Stel je voor dat McDonalds het monopolie had over het geven van onderwijs in Nederland. Wat zou dan het gevolg zijn voor het lesmateriaal? Zou McDonalds zich onafhankelijk gedragen en objectieve lessen bieden aan de schoolgaanden in dit land? Of zou McDonalds haar eigen doelen in de lesstof verweven?

Uiteraard zou het hamburgerbedrijf de scholen langzamerhand veranderen in Hamburger Universities. Kinderen zouden hamburgers eten tijdens de pauzes en de schoolmelk zou vervangen zijn door bv Coca Cola. Het lesmateriaal zou er in voorzien dat de producten en de ethiek van McDonalds onuitwisbaar ingeprent zouden worden in de hoofden van kleuters, pubers en studenten.

Het moge duidelijk zijn dat een dergelijk monopolie op onderwijs zeer onwenselijk is. Maar toch is het min of meer de situatie zoals die op het moment geldt. Alleen heet het bedrijf niet McDonalds maar de overheid. Vanuit Den Haag worden allerlei dwingende regels opgelegd aan onderwijsinstellingen in het land volgens de One size fits all gedachte. Van het lesmateriaal en de werkuren van leerkrachten tot en met het juiste gebruik van kaarsjes met Kerstmis. En aangezien de overheid niet een hoger of lager ethisch karakter heeft dan McDonalds zal die ook niet schromen overheidspropaganda te verspreiden via het onderwijs. Dat de onderwijskrachten allemaal in overheidsdienst zijn maakt verder dat ook zij een sterke machtige overheid voorstaan. Uit peilingen blijkt steeds weer dat leerkrachten in grote mate progresssief stemmen.

De mensen die dit jaar voor de HAVO het eindexamen filosofie in elkaar sleutelden hadden objectiviteit klaarblijkelijk niet als doel. De eerste opgave gaat over globalisering en al snel wordt duidelijk hoe kwalijk globalisering dient te worden gevonden. Op de eerste pagina wordt globalisering uitgelegd:

Ten eerste wordt de politiek en de politieke besluitvorming gedomineerd door een kapitalistische economie waarin de grote bedrijven het voor het zeggen hebben. [.....] Traditionele politieke machtsverhoudingen lijken in ieder geval verdwenen, zeker wanneer de hele wereld aan een en dezelfde markt onderworpen is, waarbij mensen in arme landen worden uitgebuit en idealen plaats hebben gemaakt voor het grote geld.

Al met al is de tekst over globalisering geen staaltje van objectiviteit. Dat mensen en organisaties niet objectief zijn is geen probleem. Wel een probleem is het wanneer een organisatie een monopolie heeft op de subjectiviteit in het onderwijs (of willekeurig welke andere sector). Beter is het daarom het onderwijs te privatiseren en ouders zelf hun eigen geld te laten uitgeven. Ouders en leerlingen kunnen dan meer invloed uitoefenen op het lesmateriaal aangezien zij dan van volgzame burgers zullen veranderen in mondige consumenten (mensen die hun eigen geld uitgeven hebben de neiging mondig te zijn). De huidige tweedeling in het onderwijs (staatsscholen voor velen en privéscholen voor de rijken) kan dan plaatsmaken voor een duizenddeling waarbij er een scala van scholen en lessen wordt aangeboden, aangepast op de wensen van ouders, leerkrachten, bedrijven en leerlingen. De nieuwe concurrentie zal de prijs van onderwijs naar beneden brengen en een pluriformiteit aan subjectiviteiten en objectiviteiten in het leven roepen. Mijn oproep luidt dan ook: Ouders en leerlingen aller landen verenigt U!

FK

- Eindexamen HAVO filosofie 2003-I
- Weg met de tweedeling in de zorg!
- Hamburger University
- Bevrijd de gezondheidszorg en het onderwijs!