Kapitalisme en de bescherming van de grootindustriëlen

Door Redactie

20 mei 2003

Zijn kapitalisten de beschermers van grote bedrijven? Vaak wordt dat gedacht maar het antwoord op die vraag moet toch ontkennend luiden. Wanneer men spreekt over kapitalisten denkt menigeen aan mensen met grote rijkdom. Dikke grootindustriëlen die met een sigaar in de mond de machteloze arbeiders uitbuiten. Maar kapitalisme gaat niet zozeer over kapitaal alswel over vrijheid. Een kapitalist kan straatarm of steenrijk zijn (en de meeste kapitalisten die ik ken zijn bepaald niet rijk). Kapitalisten zijn zowel de beschermers van individuen, kleine middenstanders als grootindustriëlen zonder de een boven de ander te bevoordelen. De econoom Ludwig von Mises (1881 - 1973) betoogde dat de hoge belastingen die een staat kan opleggen eerder ten voordele zijn van grootindustriëlen dan van kleine ondernemers.

Tegenwoordig slorpt de belasting dikwijls het grootste deel op van de 'buitensporige' winsten'van de nieuwkomer. Hij kan geen kapitaal vergaren, hij kan zijn zaak niet uitbreiden, hij zal het nooit weten te brengen tot de status van 'grootindustrieel' en hij zal nooit tegen de gevestigde belangen kunnen opboksen. De oude, bestaande bedrijven hoeven zijn concurrentie niet te vrezen; zij worden beschermd door de ontvanger der belastingen. Zij kunnen zich straffeloos overgeven aan routine-bezigheden... Het is waar, de inkomstenbelasting belet ook hen nieuw kapitaal te vergaren. Maar wat voor hen nog belangrijker is, is het feit dat ze de gevaarlijke nieuwkomer belet om kapitaal te vergaren. Zij worden door dit belastingstelsel in feite bevoorrecht. In deze zin houdt de progressieve belastingheffing de economische vooruitgang tegen en leidt ze tot starheid...

De aanhangers van het staatstoezicht klagen dat de grootindustrie star en bureaucratisch wordt en dat het voor getalenteerde nieuwkomers niet langer mogelijk is om de gevestigde belangen van de oude, rijke families aan te vechten. Maar hoezeer hun klachten ook gerechtvaardigd zijn, zij klagen over dingen die alleen maar het gevolg zijn van hun eigen politiek. - Ludwig von Mises in Human Action

Dus voordat sociaal-democraten menen dat hoge belastingen de zwakkeren beschermen dient men bovenstaande even in overweging te nemen. En dan hebben we het nog niet eens over allerlei wetgeving (ontslagrecht, WAZ, WAO, ziektewet, ARBO wet, producteisen, subsidies aan noodlijdende bedrijven als Fokker en RSV et cetera) die het met name nieuwkomers moeilijk maakt te concurreren (en te groeien) of sowieso boven de armoedegrens uit te komen.

Gerelateerde link:
- Het Ludwig von Mises Institute heeft de volledige inhoud van Human Action beschikbaar besteld op haar website.