Issues - Gezondheidszorg

Door Redactie

23 maart 2003

Er zijn steeds meer problemen in de gezondheidszorg. Het wordt steeds duurder (zowel de overheidsbetalingen als de verzekeringspremies) en toch wordt de kwaliteit steeds minder, vooral door de wachtlijsten.

Pim Fortuyn schreef dat minister Borst verantwoordelijk is voor meer doden vanwege wachtlijsten in de gezondheidszorg dan Bin Laden door terroristische daden. Over die opmerking werd schande gesproken. Maar inmiddels heeft Borst zelf toegegeven dat mensen doodgaan door wachtlijsten. En juist dat is schandalig, niet het feit dat Pim Fortuyn dat op bevlogen wijze heeft aangekaart.

Murray Rothbard

De Amerikaanse econoom Murray Rothbard schreef in zijn boek "For a New Liberty" dat als je naar de meeste problemen in de samenleving kijkt, er een rode draad te zien is: problemen treden daar op waar de overheid zich het meest mee bemoeit. Waarom zijn er geen grote problemen of wachtlijsten voor supermarkten, schoenen, consultants of wandelvakanties? Omdat dat soort goederen en diensten door relatief vrije marktwerking en privé-initiatief tot stand komen. Daarom sluiten vraag en aanbod goed op elkaar aan en krijgen mensen zoveel mogelijk datgene geleverd wat ze willen. De particuliere ondernemers die het beste en het goedkoopste in de behoeften voorzien maken het meeste winst en overleven de concurrentiestrijd.

Juist omdat gezondheidszorg zo belangrijk is, is het het beste ook de gezondheidszorg volledig te privatiseren en te dereguleren. Hervormingen en het voorzichtig toelaten van meer privé-initiatief zijn geen oplossingen. Je kunt het onmogelijk ingewikkelde en met duizenden regeltjes aan elkaar zittende zorgsysteem, dat niemand begrijpt, niet beter maken door nog meer regels toe te voegen die de problemen van alle andere regels proberen te verzachten. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Om de problemen op te lossen moet de overheid zich volledig terugtrekken uit de gezondheidszorg. Meervrijheid pleit voor: afschaffen ziekenfonds, privatiseren ziekenhuizen, vestiging van huisartsen vrijlaten, afschaffing subsidies, afschaffing alle regulering van gezondheidszorg en ziektekostenverzekeringen.

David Friedman

De overheid moet stoppen met iedereen via belastingen te dwingen mee te betalen aan haar enorm dure en inefficiënte gezondheidsbureaucratie. Mensen kunnen dan zelf kiezen of en hoe ze zich willen verzekeren tegen ziektekosten. Op een vrije markt zal dat waarschijnlijk een stuk goedkoper zijn dan nu. Het tegenargument dat dan de armen geen geld hebben om zich te verzekeren snijdt geen hout. Ten eerste betalen zowel arm als rijk nu ook al, mede door de belastingen, meer dan nodig voor het peperdure gezondheidszorgsysteem. Ten tweede is het juist voor arme mensen zeer kwalijk dat zij via belastingen gedwongen worden om een door de overheid bepaalde hoeveelheid gezondheidszorg te kopen. Zoals David Friedman betoogt in The Machinery of Freedom betekent het verplichten van armen om een grote hoeveelheid gezondheidszorg in te kopen dat zij minder geld over hebben voor dingen die wellicht nog belangrijker zijn, zoals eten, huisvesting, of waar ze ook liever hun geld aan besteden.

Hoe belangrijk gezondheidszorg ook is voor de meeste mensen, het belang van allerlei dure medische behandelmethodes wordt sterk overdreven. De hoge levensverwachting die we nu hebben ten opzichte van vroeger is vooral veroorzaakt door relatief goedkope zaken als betere hygiëne, schoner drinkwater, inentingen, anti-biotica en het terugdringen van sterfte in het kraambed. Alle overige medische zorg voegt slechts een paar jaar toe aan onze levensverwachting. Het is een misverstand dat iedere mogelijke levensverlengende gezondheidszorg altijd goed is, want de kosten kunnen groter zijn dan de baten. Als iemand met 5% van zijn salaris een redelijke ziektekostenverzekering kan kopen, maar 50% van zijn salaris moet betalen om zich ook te verzekeren tegen de meest nieuwe en dure procedures die zijn levensverwachting een maand verhogen, dan is het geen gekke keuze om voor het eerste te kiezen.

Werkt beter met winstoogmerk

Gezondheidszorg is een van de prioriteiten van de meeste mensen, maar het is voor niemand een prioriteit ten koste van alles, anders zouden we 90% van ons geld aan de best mogelijke gezondheidszorg besteden. We zouden dan een ietsje langer, maar heel armoedig leven leiden. Cuba is daar min of meer een voorbeeld van. Mensen zijn daar straatarm, maar er is wel hele goede gezondheidszorg, omdat de overheid dat als prioriteit gekozen heeft. Los van de enorme prijs- en kwaliteitsvoordelen die privatisering van de gezondheidszorg kan bieden, is het het meest rechtvaardige beleid om iedereen zelf te laten beslissen hoeveel hij wil besteden aan welke vormen van gezondheidszorg en hoeveel aan alle andere mogelijke uitgaven.

Alle geneesmiddelen zouden zonder recept verkrijgbaar moeten zijn. Het is de taak van een arts om de adviseren, niet om zijn patiënten te controleren. Net zoals respect voor individuele vrijheid leidt tot de conclusie dat recreatieve drugs moeten worden gelegaliseerd (zie het eerder behandelde issue over drugs) leidt het ook tot de conclusie dat volledig vrije verkoop van geneesmiddelen moet worden gelegaliseerd. Verder zou het Europees Bureau voor de Geneesmiddelenbeoordeling moeten worden geprivatiseerd en gedemonopoliseerd. Het is een inbreuk op de vrijheid van individuen als ze niet mogen kiezen medicijnen te gebruiken die niet zijn goedgekeurd door deze centrale instantie. Uiteraard is het testen en keuren van medicijnen een hele goede zaak, maar de uiteindelijke keuzevrijheid dient bij de consument te blijven.

Als je een auto koopt ben je ook niet verplicht alleen auto's te kopen met BOVAG garantie. Je kunt ook kiezen voor auto's met een ANWB keuring, of zonder keurmerk. Op dezelfde manier zouden mensen zelf moeten kunnen kiezen of ze medicijnen willen kopen die door het Europees Bureau voor de Geneesmiddelenbeoordeling zijn goedgekeurd, of door een concurrerende instantie, of door geen enkele instantie, of alleen op advies van hun arts. Zo is het bijvoorbeeld zeer kwalijk dat mensen die doodgaan aan AIDS geen experimentele medicijnen mogen slikken, omdat die onvoldoende getest zijn. Onder het mom van bescherming van de consument wordt hun enig mogelijke redmiddel weggenomen.

Om dezelfde reden zouden diploma- en vergunningseisen voor artsen moeten worden afgeschaft. De soorten van opleidingen en kwaliteitseisen kunnen het beste worden overgelaten aan de markt. Zoals in elke markt zal dat ervoor zorgen dat de prijs/kwaliteit verhouding van gezondheidszorg het beste overeenstemt met de behoeften van de consumenten in plaats van de behoeften van de gezondheidsambtenaren. Mensen hebben het recht zelf te kiezen welke standaarden, diploma's, etc. ze eisen van hun arts of aan welke branche-organisatie ze dat oordeel overlaten. Voor een optimaal werkende vrije markt op het gebied van gezondheidszorg is ook een volledige privatisering van het onderwijs wenselijk. Jaren lang beperkte de overheid het aantal studenten dat werd toegelaten tot een studie medicijnen. Daardoor is er nu een tekort aan huisartsen en zijn de salarissen van artsen een stuk hoger dan in een vrije markt zou gelden.

Gerelateerde links:
- Karel beckman: Bevrijd de gezondheidszorg en het onderwijs!
- Bart Croughs over prive-klinieken
- Weg met de tweedeling in de zorg
- BArt Croughs: Een verdediging van vrije handel in organen
- Graan en gezondheidszorg
- Hans-Hermann Hoppe: A Four-Step Health-Care Solution