23 januari 2003
De verkiezingsuitslag bleek toch voor een aantal partijen een verrassing. Blijkbaar kan er nog behoorlijk wat afgedongen worden op de voorspellingen van de voorspellers. En ondanks de winst van de PvdA was er toch nog enige reden voor een getemperde vreugde. Extreem links had reden tot treurnis. Jan Maorijnissen bleef met zijn SP steken op negen zetels en de moralisten van Extreem Groen zagen hun aanhang krimpen met twee zetels. Daar kan menigeen zich nu om verkneukelen.
Opvallend is weer dat partijen van zich op de vlakte houdende lijsttrekkers de winst hebben binnengeharkt. Balkenende kon zelden op een duidelijke mening en (laat staan visie) worden betrapt en de Nederlander weet zoiets goed te waarderen. Het was bij JPB vaak net alsof je Kok weer hoorde spreken. Veel geblaat, weinig wol. Het continu bijna gedachteloos herhalen van het belang van "normen en waarden" en het bezigen van platitudes heeft het CDA gepaald geen windeieren gelegd. Een welverdiende tweede termijn als vader des vaderlands zit er voor JPB dus wel weer in.
De wonderboy van de PvdA, Wouter Bos, heeft de partij weer tot grote hoogten weten op te stuwen. Net niet hoger dan het CDA en daar zal men enorm van balen. De bal ligt nu immers bij het CDA. Op zich wel weer aangenaam want om de Amsterdamse burgersusser Job Cohen in het Catshuis te zien plaatsnemen is een gruwel. Het zou wederom een triomf zijn van nietszeggendheid over inhoud. Hoewel de burgervader wat betreft de eerstgenoemde eigenschap beslist niet zonder concurrentie zit.
De VVD is ook wat gestegen in zetelaantal. De vraag is of dat voldoende zal blijken te zijn om Zalm in het zadel te houden. Voorlopig waarschijnlijk wel. Met de komst van mediagenieke opponenten als Bos, Marijnissen en Halsema moet de VVD misschien maar eens uitkijken naar een killer-liberaal. Zalm uitte nog wel wat ferme taal tijdens de campagne maar veel om het lijf had het niet. Het was ook niet zo heel geloofwaardig gezien de wat slappe staat van dienst van de partij. Zou de VVD niet groter kunnen zijn geworden als men werkelijk een stevig programma had neergezet? Kleinere overheid, lagere belastingen, straffe immigratiebeperking.
De LPF is tot D66-achtige proporties teruggebracht en alle overige partijen kunnen met opluchting ademhalen. Waarschijnlijk zal de LPF langzaam wegkwijnen in de coulissen van het Haagse politiek toneel. Vorig jaar nog een vervelende inbreker in het politieke kartel en nu al weer wat nederigheid bijgebracht. Dat gevaar is mooi bezweerd en de verdeling is weer min of meer als vanouds. Ons kent ons. De revolutie duurde kort, kostte enkele politici de kop maar de traditionele partijen zijn weer in blakende vorm en grootte. Men kan tevreden zijn.