De zorgzame samenleving

Door Marcel Roele

6 maart 2003

De afgelopen eeuw is de afstandelijke Vadertje Staat veranderd in een bedillerige Moeder Overste.

De burger wordt voortdurend tegen zichzelf in bescherming genomen. Zo moet hij in de auto een gordel om en op de brommer een valhelm op. Het leven moet ontdaan worden van alle risico's, maar mannen houden juist wel van een beetje gevaar. Naarmate zij beter beschermd zijn tegen ongelukken, wordt hun rijstijl wilder. Daar komen brokken van en voor straf betalen mannen hogere verzekeringspremies voor hun voertuig.

Mannen worden echter niet beloond voor de kosten die zij de gemeenschap besparen. Zij leven gemiddeld zeven jaar korter dan vrouwen maar krijgen geen korting op hun AOW-premie. Vrouwen besteden hun extra levensduur niet in goede gezondheid: zowel mannen als vrouwen beginnen vanaf hun zestigste flink te kwakkelen. Maar ook in hun 'gezonde' jaren melden vrouwen zich vaker ziek en bezoeken de huisarts vaker dan mannen. Toch krijgen mannen geen korting op hun ziektekostenverzekering. Kleinzerige types die langzaam wegkwijnen achter de geraniums worden beloond, terwijl degenen die werken tot zij erbij neervallen, worden bestraft.

De meeste managers zijn nog ouderwetse mannelijke workaholics, want de feminisering van de directie wil niet zo goed lukken. De helft van het jong talent dat tot manager wordt opgekweekt, behoort tot het vrouwelijk geslacht. Maar het geld dat de werkgever in ze steekt, gaat vaak verloren. De vrouwelijke managers komen terug op hun beroepskeuze of blijven relatief laag in de hiërarchie steken. Zij zijn onvoldoende monomaan, ambitieus en competitief om de top te halen. Klaarblijkelijk hebben werkgevers de toekomstige prestaties van vrouwen overschat. In een rationele samenleving zou dit aanleiding zijn om voortaan de kwaliteiten van vrouwelijke kandidaten kritischer te toetsen. Het dagblad Trouw geeft echter in een hoofdredactioneel commentaar de schuld aan de mannen: wij moeten "ons nog eens grondig beraden op het macho-gedrag dat bij mannen vaak achter het maken van al die overuren schuilgaat." Mannen moeten zich onthaasten, want dat is de enige manier waarop vrouwen hen in kunnen halen.

De overheid ziet graag dat hooggeschoolde specialisten meer tijd besteden aan afwassen en dweilen. Vader moet vaker thuis zijn om zijn zoontjes af te leren zich als macho's te gedragen. Volgens de feministische psychoanalytica Nancy Chodorow komen jongens alsmaar niet tot zorgen, omdat zij geen vader hebben die dit doet. Jongetjes houden krampachtig vast aan hun mannelijkheid met voetbal en andere ruwe spelletjes. Papa moet maar eens met zijn zoontje alle meubeltjes van het poppenhuis gaan afstoffen. Ondertussen kunnen zij samen huilen, want jongetjes moeten leren om net zo kleinzerig te zijn als meisjes. Voor mannen "is het belangrijk hun pijn en verdriet te erkennen, om te voorkomen dat zij harde, gevoelloze patronen weer voortzetten," schrijft de Utrechtse sociaal-psycholoog Vincent Duindam. In een gefeminiseerde samenleving is iedereen slachtoffer en doet iedereen aan slachtofferhulp.

© Marcel Roele . Alle rechten voorbehouden.

Dit artikel verscheen eerder in HP/De Tijd

Marcel Roele (1961) is columnist van AD Magazine en schrijft over sociobiologie voor HP/De Tijd en Intermediair. Eerder publiceerde hij De eeuwige lokroep. Over seks, sekseverschillen en relaties (tweede druk, 1996), De menselijke soort en De Mietjesmaatschappij.