30 september 2016
Hub Jongen vroeg zich ooit op de Vrijspreker af waarom uitgerekend de Verenigde Staten zoveel oorlog voeren. Wat is het verband met de vrijheid en vrede waar het land ooit om bekend stond? Het antwoord is kort: klassiek-liberalisme.
Zoals vele lezers van de Vrijspreker weten, is er al decennialang een debat gaande tussen enerzijds de anarcho-kapitalisten en anderzijds de klassiek-liberalen. De laatste groep beweert dat het anarcho-kapitalisme utopisch is, omdat een maatschappij zonder staat niet te handhaven zou zijn. Een nachtwakersstaat die slechts op beperkte schaal de vrijheden van mensen inperkt, zou daarom op de lange termijn beter en stabieler zijn.
In werkelijkheid is het echter juist de nachtwakersstaat die niet valt te handhaven. Zolang er een staat is met een geweldsmonopolie en het recht om belasting te heffen, zullen er altijd mensen op afkomen die daarvan willen profiteren. Die hun geld liever met staatsdwang verkrijgen dan het in de vrije markt verdienen, want dat is een stuk makkelijker. Er is dus altijd een stimulans om de staat te vergroten.
Een ander gevolg van de klassiek-liberale nachtwakersstaat is dat er veel welvaart ontstaat. Door meer economische vrijheid en minder staatsinterventie zijn nachtwakersstaten een stuk rijker dan de landen waar de staat heel groot is. Dat is op zich erg goed, maar het betekent ook dat zij over de financiële middelen en de technologie beschikken om relatief eenvoudig de rest van de wereld militair te domineren. Daardoor zijn het juist de klassiek-liberale staten die het meest geneigd zijn tot imperialisme.
Een goed voorbeeld daarvan is het Verenigd Koninkrijk. In de zeventiende en de achttiende eeuw was dat het meest liberale land ter wereld. Dat leidde niet alleen tot de Industriële Revolutie, maar zorgde er ook voor dat de Britten over de wapens en de welvaart beschikten om de halve wereld te veroveren. Zowel individuen als corporaties gebruikten de macht van de Britse nachtwakersstaat om, gefinancierd met belastinggeld, miljarden ponden te verdienen aan het stichten van een imperialistisch wereldrijk.
Het beste voorbeeld zijn misschien nog wel de Verenigde Staten, waarmee we Hub’s vraag meteen beantwoord hebben. Het land dat ooit gesticht werd op basis van klassiek-liberale waarden en een zeer beperkende grondwet, is nu het meest machtige rijk ter wereld. Er zijn bijna geen landen meer over waar de Verenigde Staten geen oorlog gevoerd hebben. Het begon met kleine oorlogjes in Midden-Amerika om de belangen van grote fruitcorporaties te verdedigen, en nu hebben de Amerikanen militaire bases in meer dan honderd landen.
De geschiedenis toont dus aan dat klassiek-liberale staten gedoemd zijn om te falen. Zodra ze beginnen met imperialistische avonturen, worden de binnenlandse vrijheden ook steeds kleiner. Al die oorlogen kosten namelijk ontzettend veel belastinggeld, en door blowback zijn er veel extra veiligheidsmaatregelen nodig. Denk maar aan de Oorlog tegen Terreur in de Verenigde Staten. Niet voor niets zijn er anno 2016 alleen nog enkele minuscule belastingparadijsjes die je als klassiek-liberale staat kunt omschrijven.
Klassiek-liberalen zijn dus naïevelingen. Anarcho-kapitalisten zijn de enigen die begrijpen dat als je geen grote overheid wilt, je haar helemaal zult moeten afschaffen. Een kleine overheid is een utopie.
Gale Boetticher is de auteur van Een Pleidooi voor Vrijheid – libertarisme in ’t kort (nu in vernieuwde druk). Bestel dat boek via Bol.com of in de plaatselijke boekhandel.
Gale Boetticher is de auteur van Een Pleidooi voor Vrijheid – libertarisme in ’t kort (nu in vernieuwde druk). Bestel dat boek via Bol.com, boekenbestellen.nl of in de plaatselijke boekhandel.