Gaan kinderen naar school door de leerplicht?

Door Molinari

22 juni 2010

Natuurlijk niet, en de leerplicht zorgt alleen maar voor ellende.

De leerplicht is er om te zorgen dat alle kinderen tot een bepaalde leeftijd naar school gaan. Nu zal ik niet aanvechten dat het inderdaad wenselijk is als kinderen een opleiding volgen. Maar heeft het werkelijk zin om kinderen verplicht in de schoolbanken te zetten?

Er is heel wat werk nodig om uitvoering te geven aan de leerplichtwet. De leerplichtambtenaren zijn druk met het monitoren van scholen en het uitdelen van boetes aan ouders van de spijbelende kinderen. Het is een kostbaar apparaat. En het lijkt weinig effect te hebben gezien het feit dat Nederland een hoog uitvalpercentage heeft.

Nederland heeft een leerplicht, maar ook een hoog uitvalpercentage.

Als er geen leerplicht is zullen de meeste mensen hun kinderen toch gewoon naar school brengen. De ouders die de leerplichtambtenaren beboeten willen meestal zelf ook dat hun kinderen naar school gaan. Die onmacht van ouders los je niet op met het uitdelen van een boete. Hoeveel mensen met kinderen kent u die hun kinderen niet naar school willen sturen, maar die hun kinderen alleen maar naar school sturen omdat er een leerplicht is? De leerplicht speelt geen rol in de keuze voor ouders om kinderen naar school te sturen. En de leerplicht speelt voor de leerlingen ook nauwelijks een rol bij het spijbelgedrag.

Een collega zei dat hij voor de leerplicht is omdat hij vindt dat kinderen naar school moeten gaan. Alsof kinderen ineens niet meer naar school gaan als er geen leerplicht meer is. Een hele vreemde redenering die je vaker ziet. Het komt erop neer dat als een regel verdwijnt uit het wetboek dat mensen deze regel vervolgens gaan “overtreden”. Mensen worden in hun gedrag geleid door veel factoren. De regels spelen daar een rol in, maar zeker niet de enige. In dit geval is er een algemene wens om kinderen op te leiden. Een regel die dan verbiedt om leerlingen niet op te leiden voegt dan weinig toe.

De leerplicht zorgt ervoor dat ongeotiveerde scholieren de boel verstoren voor alle anderen, in plaats van buiten school nuttige dingen te doen.

De huidige leerplicht veroorzaakt problemen voor kinderen vanaf veertien jaar. Een aantal daarvan zouden liever wat anders gaan doen dan op school zitten. De illusie is dat kinderen die niet willen, toch iets leren op school. Ik heb zelf op een VMBO beroepsgerichte leerweg gewerkt. Een deel van deze leerlingen wil niet en verstoort het enorm voor de welwillenden. Deze ongemotiveerde leerling is vaak een leuke en enthousiaste persoon als je hem in een andere omgeving zet. Deze leerlingen hebben bijvoorbeeld wel bijbaantjes waarbij ze hard werken en op tijd komen.

Stel je eens voor dat de overheid het verplicht zou stellen dat elke Nederlander één keer per week naar de bioscoop moet om een cultureel hoogstaande film te kijken. Kun je je voorstellen welke gevolgen dit heeft voor de sfeer in de bioscoop? Denkt u dat de mensen die hier geen interesse in hebben werkelijk wat opsteken van de cultuur? Hoe denkt u dat de ervaring wordt voor degenen die wel graag die film willen zien? Realiseert u zich welke extra kosten het met zich meebrengt om dit alles af te dwingen? En sta er tenslotte eens bij stil hoe verontwaardigd mensen zullen zijn als deze regel afgeschaft zou worden.

Indien kinderen aan het werk willen zonder opleiding, laat ze dan. Dan zijn ze nuttig bezig en op de werkvloer kunnen zij zich ontwikkelen. Met uren per dag vervelen in een klaslokaal bereik je geen persoonlijke groei bij deze jongeren. Deze jongeren willen bezig zijn, maar niet met hetgeen hun aangereikt wordt. Zij zijn beter af als zij actief bezig zijn. Passiviteit is naar mijn mening niet bevorderlijk voor de ontwikkeling van leerlingen.

Met uren per dag vervelen in een klaslokaal bereik je geen persoonlijke groei bij deze jongeren.

Zullen dergelijke jongeren die op school niet gedijen dan niet de hele dag op de bank gaan hangen. Vrijheid heeft een keerzijde. De jongeren maken keuzes uit de geboden alternatieven. Als een jongere de hele dag achter de computer zit dan is er iemand die hem onderhoudt en te eten geeft en verder voor hem zorgt. De jongere wordt dan wel alternatief geboden en hij grijpt dat aan. Maar gedrag heeft gevolgen en jongeren mogen daarmee geconfronteerd worden. Geen productieve bijdrage betekent immer geen geld. De jongeren willen heus wel werken als zij daarmee iets kunnen bereiken. Een jongere die graag op de computer zit wil heus wel werken om een computer en een internetabonnement te betalen. Maar als hij ook op de computer kan zonder dat hij daarvoor moet werken dan zal hij daar natuurlijk voor kiezen.

Deze jongeren gaan met leerplicht ook geen opleiding halen. Of ze halen hooguit een VMBO diploma of misschien een niveau twee op het ROC. En wat is deze opleiding waard voor het bedrijfsleven. Heel weinig, op dat niveau kijken bedrijven meer naar werkhouding dan naar opleiding. Opleidingsniveau speelt dan nauwelijks een rol in de keuze van de werkgever. Hetgeen je moet weten voor dergelijk werk kun je makkelijk bijleren als je enthousiast aan het werk bent.

Een VMBO of ROC-opleiding is heel weinig waard. In het bedrijfsleven wordt op dat niveau meer naar werkhouding gekeken dan naar opleiding.

Hoe gaat het zonder de leerplichtwet met de verzuimregistratie? De scholen zijn niet meer verplicht om absentie te registreren en daarover te rapporteren. Betekent dat ook dat deze registratie helemaal komt te vervallen? Het gedrag van scholen wordt in een private situatie voornamelijk geleid door de consument. Dat zijn de ouders en de kinderen. De ouders zullen zeker willen dat de school een verzuimregistratie voert. De ouders willen weten waar hun kinderen zijn. Ze zullen hun kinderen niet vrijblijvend naar school willen sturen. Als zij betalen dan willen ze wel zeker weten dat ze niet voor niets betalen.

Zonder een leerplichtwet zullen kinderen ook naar school gaan. Zeker in een land met een hoge welvaart zoals in Nederland. Ouders willen dat hun kroost een opleiding volgt. Leerplichtambtenaren zijn nu vooral bezig met ouders boetes te geven die zelf ook heel graag zouden willen dat hun kind naar school gaat. Lukt het de ouders niet om een kind naar school te krijgen dan zal een kind door nog meer dreiging met straf echt niet meer gaan leren. De leerplichtambtenaren voegen nauwelijks iets toe aan de deelname van kinderen aan school. En het voegt al zeker niets toe aan de productiviteit van de kinderen aldaar. Ondanks de leerplicht heeft Nederland een zeer hoge uitval uit het onderwijs. Leerlingen dwingen om op een school te zitten wil niet zeggen dat je ze ook dwingt om te leren. Van gedwongen in een lokaal zitten worden deze leerlingen niet wijzer. De naam leerplichtwet is wat dat betreft misleidend. De leerplichtwet is slechts een aanwezigheidsplicht. Leerlingen zouden naar school toe moeten komen omdat het ze iets willen leren. Als ze daarvoor niet naar school willen, helpt een leerplichtwet averechts voor andere leerlingen. Beter is deze jongeren op praktische wijze ervaring op te laten doen. In samenwerking met het lokale bedrijfsleven bijvoorbeeld.

Gerelateerde links:
- Issues - Onderwijs
- Domme Amerikanen - John Stossel
- De Leraar als Dompteur - Fleur Jurgens
- De Superschool - Fleur Jurgens
- Bevrijd de Gezondheidszorg en het Onderwijs - Karel Beckman
- Overheid en onderwijs
- Waarom het onderwijs volledig geprivatiseerd moet worden - Molinari