6 oktober 2009
Meer dan twee op drie Ieren stemden vrijdag voor het Verdrag van Lissabon in het tweede referendum. Miljoenen Europees belastinggeld werden in de Ja-campagne gestort en elk politiek zwaargewicht in Europa steunde openlijk het Ja-kamp, net als alle grote Ierse politieke partijen en de voltallige Ierse media. Brussel is tevreden, en ook al is de stand nu stricto sensu 1-1, toch beschouwen de Eurocraten deze uitslag als de enige juiste en definitieve. Het referendumresultaat moet nu nog door de twee kamers van het Ierse parlement en de president met een statuutwet bevestigd worden, maar dat is gezien de uitgesproken voorkeur voor het Verdrag in die instellingen maar een formaliteit.
Zelfs de grootste Euroscepticus in Ierland moet toegeven dat het Ierse volk duidelijk geweest is in haar voorkeur voor het Verdrag van Lissabon. Meer mensen zijn komen stemmen dan in het eerste referendum en in elke kieskring hebben er meer mensen voor het Verdrag gestemd dan in 2008. Dat Donegal, een gewest dat bijna twee keer zo groot is als Luxemburg, wel overtuigend Nee gezegd heeft, kan de pret van de Eurofielen niet bederven of de teleurstelling van de Eurosceptici compenseren. Het was een nederlaag voor vrijheid en democratie, en de uitslag is slecht voor Ierland én Europa. Maar we gaan ermee moeten leren leven.
Alle analisten zijn het er roerend over eens. Ierland heeft ervoor gekozen om "in het hart van Europa" te blijven. De Ieren hebben geopteerd voor een nog diepere Europese Unie in het licht van de heersende economische crisis en de zware problemen waardoor de Ierse economie de laatste maanden is moeten gaan. Wij weten dat de Europese Unie niets van economie begrepen heeft en er alles aan lijkt te doen om economische groei met overregulering, harmonisering en perverse herverdelingsmechanismen zo laag mogelijk te houden, toch heeft de Eurofiele tamtam haar werk goed gedaan.
Euro-opperhoofd José Manuel Barroso kon zichzelf op de borst kloppen en zeggen dat het goede Europese beleid inzake de financiële crisis de Ieren heeft weten overtuigen. Guy Verhofstadt kon dan weer in een Ierse pub het mooie weer gaan maken en de "democratie" bejubelen. Waar hij in 2008 met die preek was toen de Ieren even democratisch Nee zeiden, zou ik bij God niet weten. Niet dat het mij shockeerde of zo. Europa fêteert immers al decennia enkel democratie als die haar Grote Gelijk bevestigd... Wat deze Europositivo's kennelijk echter niet willen zeggen, is dat het Verdrag van Lissabon NIETS met economie van doen heeft.
In 2008 werden de Ieren verweten tegen het Verdrag gestemd te hebben voor redenen die buiten het Verdrag vielen. Daarom moesten ze trouwens opnieuw stemmen. Nu ze nog veel duidelijker verkeerde redenen gebruikt hebben om voor Lissabon te stemmen, is dat geen probleem meer. Europa laat weer zijn ware gelaat zien, dat van een autoritair en imperialistisch bewind. Ik vraag me luidop af hoelang het nog zal duren voor de Zwitsers hun grenzen gaan moeten sluiten om niet overspoeld te worden door de meutes Europese vluchtelingen die aan de EUSSR willen ontkomen...
Wel mogen we zeker ook niet uit het oog verliezen dat het Verdrag van Lissabon nog steeds niet helemaal rond is. In Duitsland moet het nog geratificeerd worden nadat het Hooggerechtshof het Verdrag daar ongrondwettelijk verklaard heeft, maar na het doorvoeren van enkele bijkomende democratische garanties op Duits binnenlands vlak heeft ook het Hooggerechtshof daar het licht op groen gezet. Verder houden voorlopig ook nog de presidenten van Polen en Tsjechië, Lech Kaczynski en Vaclav Klaus, hun been stijf. Kaczynski doet dit in hoofdzaak om de Eurofiele regering van eeuwige concurrent Donald Tusk te enerveren, maar bij Klaus zijn het ideologische redenen die hem ervan weerhouden om de ratificatie van de Protocollen van de Wijzen van Brussel, of de Duivelsverzen van Angela Merkel als u dat liever hoort, te bekrachtigen.
Ook de Äland-eilanden, een autonome archipel tussen Zweden en Finland, moeten het Verdrag van Lissabon formeel nog ratificeren maar hun beslissing is niet opschortend of bepalend in het ratificatieproces. Een afwijzing daar kan het morele gezag van Lissabon wel aantasten, maar de wettelijke of juridische afdwingbaarheid ervan zeker niet. Jammer want ook daar stond een klare afwijzing eigenlijk al lang in de sterren geschreven...
Verder loert er ook nog een nieuw referendum in Denemarken om de hoek. De Denen hebben ten tijde van het Verdrag van Maastricht een hele resem garanties gekregen, maar die zijn nadien stuk voor stuk door de EU met de voeten getreden. Ierland kende die historie en heeft van de EU ditmaal bindende garanties weten afdwingen. Denemarken wil nu een referendum houden over de Maastricht-garanties en als de Denen die nu toch zouden willen behouden, dan zou een groot deel van het acquis communautaire van de laatste twintig jaar zwaar onder druk komen te staan. Dit zou dan niet enkel het Verdrag van Lissabon kaduuk maken maar ook grote delen van andere verdragen. Of het ooit zo ver zal komen, is natuurlijk onzeker, maar het blijft wel leuk en inspirerend om volgen.
Idem trouwens in Tsjechië waar Vaclav Klaus de teugels nog steeds sterk in handen heeft. Had men hem kunnen afzetten als president, men had het al lang gedaan. Klaus is een libertariër van vrij zuiver water en een overtuigd Euroscepticus. Hij verklaarde in augustus in Aix-en-Provence zelfs dat hij Lissabon "nooit" zou tekenen. Ik hoop dat hij zich die belofte van toen nog herinnert en hij aan zijn principes trouw zal blijven. Ik heb ook geen redenen om daaraan te twijfelen.
Daarbij bestaat er geen enkel middel om hem te dwingen de ratificatie te bekrachtigen, want in tegenstelling tot mickey mouse-democratieën als Polen, Italië, Bulgarije, Frankrijk en Duitsland waar de presidentsmacht zwaar beperkt is door het parlement is dat in Tsjechië niet het geval. Tsjechië heeft een presidentieel regime dat veel meer geënt is op dat in de Verenigde Staten. De president is er m.a.w. vrij om wetten al dan niet te ondertekenen. Daarbij heeft president Klaus momenteel ook nog altijd de steun van het gros van zijn partij, de ODS, en heeft het Tsjechische Hooggerechtshof nog steeds geen definitieve uitspraak gewezen in deze zaak.
Tenslotte lijkt ook in het Verenigd Koninkrijk de strijd nog niet helemaal gestreden te zijn. De leider van de Conservatieve Partij, David Cameron, had voor het referendum in Ierland verklaard om ook een referendum in Groot-Brittannië te houden moest Lissabon daartegen nog niet door de Ieren geratificeerd zijn. Vorige week kondigde Cameron echter aan dat hij het referendum ook na een Ja in Ierland zou organiseren als het Verdrag nog niet in alle landen geratificeerd zou zijn. Gisteren maakten echter verscheidene Britse kranten gewag van alweer een nieuwe koers. David Cameron zou nu bereid gevonden zijn om, zelfs als het Verdrag al overal geratificeerd zou zijn, toch zo wie zo een referendum in het VK te houden. Volgende week komen de Britse Tories samen in Manchester voor hun jaarlijkse partijconventie. Waarschijnlijk weten we dinsdagavond hierover dus meer. De EUSSR is, alle Eurofiele geluiden in pers en politiek ten spijt, nog geen werkelijkheid geworden.
Noot: Vincent De Roeck is beheerder van Libertarian.be en voorzitter van de Mises Youth Club in Brussel.