De luchtvervuiling is verdwenen

Door Simon Rozendaal

10 september 2006

In 1956 hing er boven Londen een smog van roet en zwaveldioxide waardoor in één week duizend Engelsen het leven lieten. Op 28 oktober 1948 werd het Amerikaanse in–dustriestadje Donora getroffen door een wolk luchtvervuiling, vooral zwaveldioxide. Er stierven zeventien mensen en zesduizend mensen moesten naar het ziekenhuis. Let wel, het ging niet om een ontsnapte gaswolk, maar om dagelijkse luchtvervuiling door een zinksmelterij, die toevallig door de weerssituatie was blijven hangen.

Dit probleem is weg. Wat door de eeuwen heen de ernstigste vorm van luchtvervuiling was, zwaveldioxide, is, althans in de rijke landen, verdwenen. De concentratie zwaveldioxide in de Nederlandse lucht is nog maar enkele procenten van wat die in de jaren zeventig was en toen al was het hier, doordat wij deels waren overgeschakeld van steenkool op aardgas (dat nauwelijks zwavel bevat), minder dan daarvoor en minder dan in andere landen.

Hetzelfde verhaal gaat op voor vrijwel alle vormen van luchtvervuiling. Zelfs de hoeveelheid fijnstof, de huidige hype die allerlei bouwprojecten in Nederland dreigt te verlammen, is veel minder dan vroeger. Een Engelse onderzoeker heeft op basis van de importcijfers van steenkool berekend hoeveel fijnstof er in vorige eeuwen moet zijn geweest. Er is op dit moment ongeveer 1 procent daarvan!

Er zijn in het rijke Westen veel meer auto's,
maar de lucht is minder vervuild van ooit.
Dat geldt ook voor Nederland. Hier werd eveneens massaal steenkool gestookt. Steenkool heet niet voor niets steenkool: ongeveer 10 procent ervan is moeilijk brandbaar en vormt samen met zwavel een heel gemeen soort stof. De achttiende-eeuwse auteurs Betje Wolff en Aagje Deken concludeerden na een bezoek aan Schiedam in De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart: 'Ik kan niet zeggen dat ik ooit een ongevalliger plaats gezien heb dan het berookte Schiedam. Een nare, droevige rook en een nog veel lelijker fijn zwart stof.’

Deze tekst is onderdeel van het artikel "Kop op" van Simon Rozendaal dat eerder in het opinieweekblad Elsevier verscheen. Hier vindt u de inleiding.

Gerelateerde links:
- Elsevier.nl: Goed nieuws
- Het gelijk van Lomborg
- Doe de bomenquiz van de Groene Rekenkamer
- Julian Simon: Wedden dat alles steeds beter gaat?
- Optimisten en pessimisten. Waarom onheilsprofeten vaker tegengesproken moeten worden.
- Running out of resources (PDF). Bjorn Lomborg in de Guardian.