CBS misleiding

Door Frank Karsten

27 september 2005

Nederland is weer eens veiliger geworden suggereerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in een persbericht getiteld "Criminaliteit in grote gemeenten gedaald" (in Rotterdam en Den Haag nam de criminaliteit overigens toe).

Zou dan eindelijk het keerpunt in de decennialange opwaartse trend zijn bereikt? Heeft onze welwillende overheid nu eindelijk vat gekregen op de boevenbendes? Uiteraard nam onze pluriforme pers het optimistische CBS-persbericht klakkeloos over zonder goed te lezen wat men kreeg voorgeschoteld. Wie echter goed leest krijgt een heel ander beeld.

In het CBS-persbericht wordt 2000 vergeleken met 2004. Volgens het CBS is de totale criminaliteit in Nederland per duizend inwoners gelijk gebleven sinds 2000. Maar dat zegt niet alles, een gestolen fiets (een vermogensdelict zoals inbraak, oplichting en fraude) wordt in de regel minder ernstig ervaren door de gedupeerde dan een verkrachting of moord (geweldsmisdrijven).

Gelukkig meldt het CBS ook de Nederlandse trend qua geweldsdelicten maar laat het begrijpelijkerwijs aan de lezer om het percentage uit te rekenen. Per duizend inwoners steeg het aantal geweldsmisdrijven van 2000 tot 2004 van 7 naar 9. De gemiddelde Nederlander zal hier niet van opkijken (het klinkt immers niet veel) maar het betekent een groei van afgerond 29%! De criminaliteit blijkt hiermee sterk verhard en hoewel het aantal misdrijven gelijk is gebleven is de algehele criminaliteit dus behoorlijk gestegen. Zo bezien is het een klein wonder dat het persbericht niet de titel draagt: "Aantal geweldsmisdrijven dramatisch gestegen in Nederland."

Sinds 2000 is het aantal geweldsmisdrijven met 29% gestegen

Dat criminaliteitscijfers wel vaker te rooskleurig worden voorgespiegeld bleek in januari 2005. Toen meldde de hoofdstedelijke hoofdcommissaris Bernard Welten namelijk trots en tevreden dat de Amsterdamse criminaliteit was afgenomen. En dit terwijl tevens was gemeld dat de aangiftebereidheid nog sterker was gedaald, wat juist duidt op een stijgende criminaliteit. Niet verwonderlijk, met een oplossingspercentage dat kelderde van 40% in 1971 naar 15% in 2001 hebben slachtoffers steeds minder reden een uur op het politiebureau te spenderen om de politiestatistieken up-to-date te houden. Toen Welten hierover bescheiden aan de tand werd gevoeld door NOVA presentator Jeroen Pauw kon de man opvallend makkelijk wegkomen door er simpelweg niet op in te gaan.

Je wordt als burger belazerd waar je bijstaat maar dat kan overheidsinstellingen wel toevertrouwd worden (denk aan de Euroroof). Je licht het enige positieve deel van een onderzoek eruit en daarmee heb je meteen de titel van het persbericht. Een slimme leugenaar liegt immers niet maar geeft slechts een deel van de waarheid.

Frank Karsten

Gerelateerde links:
- CBS: "Criminaliteit in grote gemeenten gedaald"
- Criminaliteit in Amsterdam gedaald. Of toch gestegen?
- Bart Croughs: Euroroof
- Parool: Amsterdam werd iets veiliger
- Frank Karsten: De aard van de politie
- Bart Croughs: Misdaad en socialisme