Vrede en Soevereiniteit

Door Hans Bennink

20 april 2005

Als we Minister Donner mogen geloven, dan is het niet de vraag of, maar wanneer er oorlog zal uitbreken als we niet voor de Europese Grondwet zullen stemmen. Hij waarschuwde op een partijbijeenkomst van het CDA dat een herhaling van het scenario waardoor er in Joegoslavië oorlog uitbrak volgens hem dan mogelijk is. “Wie de toekomst op het spel wil zetten, moet vooral tegenstemmen in het referendum."

In dezelfde toespraak meldt Donner dat de overdracht van bevoegdheden van nationaal naar Europees niveau een onvermijdelijk proces is. We moeten onze soevereiniteit opgeven in ruil voor vrede stelt hij.

Een paar jaar terug zei Hans van Mierlo al dat als ze in de jaren ‘70 eerlijk verteld zouden hebben hoe de EU vandaag de dag eruit zou zien, dat dan niemand daarmee ingestemd zou hebben. En nu, ruim dertig jaar later, mogen we dan eindelijk een keer ons oordeel over het resultaat vellen in een referendum.

Maar politici vrezen het oordeel van de kiezer en gelijk vervallen ze in een merkwaardig soort alarmisme met Donner’s subtiele bedreiging met de dood als meest opmerkelijke exponent tot dusver.

Maar in zijn vergelijking met het uiteenvallen van de staat Joegoslavië ziet de Minister van Justitie toch iets over het hoofd. Dat land was namelijk aanzienlijk beter geïntegreerd dan de huidige EU en het beschikte al over een Grondwet. En toch viel het land uiteen.

Oorlogen ontstaan [...] wanneer er verstoorde machtsverhoudingen zijn, en de EU Grondwet gaat nou juist over het verstoren van machtsverhoudingen.

Oorlogen ontstaan namelijk wanneer er verstoorde machtsverhoudingen zijn, en de EU Grondwet gaat nou juist over het verstoren van machtsverhoudingen. Het Joegoslavische scenario begon dan ook met kleine groepen die zich tegen de machthebbers verzetten en zichzelf wilden afscheiden.

En Frankrijk manifesteert zich als machthebber door de rest van de EU de wet voor te schrijven. Chirac stelde het Franse volk gerust met de mededeling dat alle Franse normen en waarden in de Grondwet staan en “die worden nu ook de andere Europese landen opgelegd".

Veel mensen stemmen voor de EU Grondwet omdat ze vinden dat je je hart op de goede plaats hebt wanneer je ‘voor Europa’ bent. Anderen doen dat omdat ze denken dat er voor de EU geen alternatief bestaat en vanwege de politici die waarschuwen dat Nederland zonder EU wegzakt tot een soort derde wereld natie.

Ten onrechte, er bestaat namelijk een prima alternatief voor de EU: de Europese Vrijhandelsassociatie EVA. Hierin zitten vier welvarende landen (Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein) die tezamen maar één doel voor ogen hebben en dat is een vrijhandelszone.


Voorts maakt de EVA sinds 1994 onderdeel uit van de Europese Economische Ruimte (EER) en zijn alle handelsbelemmeringen tussen de EVA en de EU opgeheven. Dit betekent dat we optimaal van de lusten van de EU kunnen profiteren, zonder de lasten te hoeven dragen.

Lasten zoals politici die zich met Europese machtspolitiek bezig houden, de EVA kent immer geen centraal orgaan. En de lasten van bureaucraten die Europa besturen zonder verkiezingen te hoeven vrezen. Ook hebben we dan geen last meer van geldverspilling die de EU in de hand werkt en besparen we onszelf de jaarlijkse EU afdracht van 6 miljard (begroting 2006). En natuurlijk hoeven we niet meer aan de leiband te lopen van de grote Europese landen.

Na een duidelijke tegenstem bij het referendum kan de politiek niet om een herweging van de Europese routekaart heen. Interessant wordt het dan ook als een lidmaatschap van de EVA serieus in overweging zou worden genomen. Het is namelijk geen schande om bij een groep te horen waarvan de economie een stuk beter draait en waarvan het welvaartsniveau hoger ligt dan bij de EU.

Maar of het zover zal komen weten we pas op 1 juni. Tot die tijd zullen nog de nodige doemstijdingen over ons heen gaan komen.

Hans Bennink

Gerelateerde links:
- Donner: 'Nee' tegen Grondwet vergroot kans op oorlog
- De Europese Vrijhandelsassociatie