Verschil van mening

Door Thomas Sowell

20 januari 2005

Mijn assistent verdeelt mijn post over verschillende categorieën, zoals “kritische post”, “fanmail”, enzovoort.

Maar de als kritisch gelabelde post is zelden echt kritisch. Ze is bombastisch of is een scheldpartij of staat vol van borrelpsychologie maar bestaat zelden uit een kritisch argument gebaseerd op feiten of logica.

Vandaag de dag doen te veel mensen alsof niemand het oprecht en welgemeend met hen oneens zou kunnen zijn. Als je een meningsverschil hebt met hen dan zit je niet toevallig fout maar ben je een slecht mens. Je bent een racist, een homofoob, of wat de populaire slechterik van dat moment dan ook moge zijn.

Waar mensen zijn, is verschil van mening, maar we lijken in een periode te zitten waar de kunst van het oneens zijn aan het verdwijnen is. Dat is een enorm verlies, want uit verschil van mening komt vaak een dieper begrip voort dan dat iedere zijde had voordat elkaars argumenten uitgewisseld waren. Helaas faalt ons onderwijssysteem er niet alleen in ons te leren kritisch te denken; het is zelf een bron van verwarde retoriek en emotioneel geblaas in plaats van systematisch beredeneren.

In plaats van kinderen bloot te stellen aan propaganda om bomen te omhelzen en afval te recyclen, zouden onze scholen hen beter kunnen leren om te analyseren en te toetsen wat gezegd wordt door mensen die boomknuffelen, recyclen, en allerlei andere politieke doelen bepleiten.

Het is moeilijk om een betere reden te vinden om mensen te leren hun argumenten beter te onderzoeken dan de tragische geschiedenis van het totalitarisme van de 20e eeuw en zijn verschrikkingen in periodes van vrede en oorlog. Dictators kregen vaak de totale macht over een natie doordat zij kans zagen emoties te roeren en het verstand uit te schakelen. Kijk naar oude beelden van Hitler, en zie de aanbiddende en verrukte blikken in de gezichten van zijn publiek. Lees dan wat hij zei, en zie of dat ook maar een beetje zinnig was. Toch overtuigde hij anderen--en zichzelf--dat hij een boodschap had en een missie.

Hetzelfde kan gezegd worden van Lenin, van Mao, van Pol Pot, en van talloze andere despoten, groot en klein, die verwoesting brachten aan de mensen waarover ze regeerden. Maar het is niet nodig om alleen naar regeringsleiders te kijken. Sekteleider Jim Jones gebruikte dezelfde overtuigingskracht om emoties te bespelen en het verstand uit te zetten teneinde een massamoord teweeg te brengen in zijn kamp in Guyana

In plaats van kinderen bloot te stellen aan propaganda om bomen te omhelzen en afval te recyclen, zouden onze scholen hen beter kunnen leren om te analyseren en te toetsen wat gezegd wordt door mensen die boomknuffelen, recyclen, en allerlei andere politieke doelen bepleiten. Het gaat er niet om onze kinderen correcte conclusies te leren maar om ze te leren hun eigen verstand te gebruiken ter analyse van onderwerpen waarmee ze in de toekomst geconfronteerd gaan worden en die niets met recyclen of andere onderwerpen van vandaag de dag te maken hebben.

Rationele discussie is niet alleen zinvol maar ook stimulerend. Jaren geleden, toen mijn vriend en collega Walter Williams en ik samenwerkten aan een onderzoeksproject, hadden wij een lopend debat over de oorzaken waarom zwarten uitblinken in sommige sporten en bijna geheel afwezig zijn in andere sporten. Walter was overtuigd dat de oorzaken fysiek waren, terwijl ik dacht dat deze sociaal en economisch waren. Walter liet me artikelen zien over fysiologie, en gebruikte die als verklaringen waarom zwarten zoveel basketbalspelers produceren en weinig tot geen zwemkampioenen. En hoewel we er nog steeds niet uit zijn, leverde het levendige gesprekken op en hebben we er beide dingen van geleerd.

Thomas Sowell

Originele titel: “I beg to disagree”, vertaald en ingekort door de Stichting MeerVrijheid.