Vrije markt

Door Redactie

22 november 2004

De overheid is de enige organisatie in de samenleving die haar middelen legaal met dwang verkrijgt in plaats van door productie en verkoop van goederen en diensten. Dat de overheid andermans geld uitgeeft is niet alleen moreel verkeerd, praktisch gezien is het een ramp. Als u uw zuurverdiende geld uitgeeft probeert u de beste kwaliteit en laagste prijs te krijgen. Wie echter andermans geld besteedt zal veel minder letten op kwaliteit en prijs.

Dat de overheidsuitgaven gedurende de 20ste eeuw zijn gestegen van 10% naar zo’n 50% van het bruto binnenlands product mag dan ook geen verbazing wekken. Dat juist die sectoren waar de overheid de zaak beheert een steeds lagere kwaliteit bieden tegen een steeds hogere prijs is zo eenvoudig te verklaren.

De vrije markt is de beste manier voor de creatie van welvaart en daarmee ook welzijn. Niemand wil dat de overheid, zoals in het voormalige Oostblok, krakkemikkige milieuvervuilende Trabantjes voor ons maakt, met ook nog eens tien jaar levertijd. Waarom blijven we dan wel volharden in de gedachte dat de overheid een grote monopolistische rol moet spelen in zaken als onderwijs, zorg en veiligheid? Juist de dynamiek van de vrije markt creëert de zekerheid die de overheid belooft, maar niet levert. De vrije arbeidsmarkt in Hong Kong zorgde er bijvoorbeeld voor dat de werkloosheid decennialang rond de 2% schommelde. Een vrije markt biedt vooral aan de zwakkeren extra kansen om zelf inkomen te verwerven en zich te ontplooien.

Uit onderzoeken blijkt consequent dat landen met de meeste economische vrijheid verreweg de grootste welvaart, de minste armoede, de hoogste economische groei, de hoogste levensverwachting en zelfs de minste inkomensongelijkheid hebben. De overheid is geen Robin Hood die de rijken besteelt en het geld aan de armen geeft. In werkelijkheid steelt de staat van zowel arm als rijk en houdt daarmee een gigantisch en inefficiënt bureaucratisch systeem in stand. Vervolgens krijgen zowel arme als rijke mensen er iets voor terug in de vorm van uitkeringen en subsidies, maar dat staat in geen verhouding tot de enorme kosten.

Deze tekst is onderdeel van het libertarisch manifest

Gerelateerde links:
- Vier manieren om geld uit te geven
- Rijken sneller rijk, maar aantal armen daalt ook
- Johan Norberg: De nobele daden van Nike
- De gevolgen van de Industriële Revolutie voor vrouwen en kinderen
- Hernando de Soto en zijn oplossing voor de wereldarmoede
- Karel Beckman: Niet eerlijk!