Verkeerde vrienden

Door Frank Karsten

22 september 2004

De vakbonden zijn druk bezig protest te voeren om de sociale herzieningen teniet te doen.

Vakbondsleden hebben het idee dat vakbonden voor hun belangen opkomen. Op de korte termijn is dat in principe ook zo. Wie echter met economische ogen naar de situatie kijkt zou concluderen dat het voor het gemiddelde vakbondslid beter is het lidmaatschap op te zeggen.

De regering wenst voor de komende jaren loonbeperking en dreigt CAO's niet algemeen bindend te verklaren. De FNV meent dat er nog wel 3% procent loonruimte is voor de nieuwe CAO onderhandelingen. Gezien het hoge aantal werklozen is dat een absurde stelling. Enigszins vergelijkbaar met een makelaar die een klant adviseert de vraagprijs van zijn moeilijk verkoopbare huis te verhogen. Vakbondenbestuurders als Lodewijk de Waal bedrijven graag simpele retoriek (waarom wordt hij nou nooit van populisme beschuldigd?) en de leden zijn gevoelig voor beloften over loonverhoging, betere arbeidsomstandigheden, eerder stoppen et cetera. Alsof ze nog in Sinterklaas geloven.

De vakbonden zijn enigszins vergelijkbaar met een makelaar die een klant adviseert de vraagprijs van zijn moeilijk verkoopbare huis te verhogen.

Je vraagt je af welke groot belang werknemers hebben bij vakbondslidmaatschap. Vakbonden verhogen weliswaar de lonen voor werknemers maar zorgen ook voor meer werklozen (met name onderaan het loongebouw). Voor arbeid gelden immers de dezelfde wetten van vraag en aanbod als voor brood of auto's. Een hogere prijs zorgt voor minder vraag. Aangezien die werklozen betaald worden door de werkenden verliezen de laatsten het voordeel van het hogere loon. Wie kan er daarmee op vooruit gaan? Nederland als geheel in ieder geval niet maar de betrokkenen evenmin. Veel werklozen willen graag werken maar mogen niet en werknemers die minder willen werken moeten juist harder werken om voor de duimendraaiers te betalen. Een wonderlijke wereld hoor, die wereld van bindend verklaarde CAO's, minumumlonen en vakbonden.

Maar zelfs als de WW niet zou bestaan en de werklozen aan de bedelstaf geraken vraag je je af of werknemers wel van dat hogere loon kunnen genieten. Want de kans om ontslagen te worden is groter naarmate vakbonden hogere lonen afdwingen. Bedrijven gaan dan naar het buitenland of moeten noodgedwongen inkrimpen. Het lijkt dus onwaarschijnlijk dat vakbonden veel goeds presteren voor hun leden maar toch doen de de media, het onderwijs en de politiek ons geloven dat zij in het belang van werknemers handelen.

Liefhebbende ouders waarschuwen hun kinderen nog wel eens voor verkeerde vrienden. Maar wie waarschuwt werknemers tegen verkeerde vakbonden? Met zulke vrienden heb je geen vijanden nodig.

Frank Karsten

Gerelateerde links:
- Milton Friedman: De bron van vakbondsmacht
- Walter Block: Werk en Werkloosheid - een Inleiding
- Ludwig von Mises: Lonen, werkloosheid en inflatie
- Havenwerkers slaags met ME
- Thomas DiLorenzo: The Myth of Voluntary Unions